ZONDAG 17 september, 6U ‘S OCHTENDS

SINT-MAARTENSKERK
TOURINNES-LA-GROSSE

AETERNA SEMPER QUAERERE

A CAPELLA CONCERT

Cappella Pratensis: zes a capella zangers

Met “Op zoek naar het eeuwige” nodigt Cappella Pratensis u uit voor een tijdloze ochtendervaring door een inkijk te geven in de muziek die in de kloosters werd gezongen. Op het ritme van de seizoenen werden de dagen van de monniken gemarkeerd door de betoverende melodieën van het getijdengebed. Deze liederen, die de brug vormen tussen licht en duisternis, schetsen een onophoudelijke zoektocht naar het eeuwige.

Onze muzikale reis begint met de hymne voor de Prime, die elke dag rond zes uur ’s ochtends wordt gezongen. Het is een ode aan God en een voorbereiding op een dag van gebed, contemplatie en werk.

De sleutelmomenten van de dag – met name de Mis en de Vespers, het avondgebed – werden gekenmerkt door meer uitgebreide liederen. In een aantal kloosters was de praktijk van het polyfoon zingen bijzonder verfijnd. Om u deze unieke dimensie te laten ervaren, heeft de Cappella meerstemmige werken geselecteerd uit manuscripten van de zestiende eeuw. Laat u meevoeren door deze melodieën en maak een reis door de tijd, op zoek naar het eeuwige.

Een magische ervaring bij het aanbreken van de dag, in de kerk enkel verlicht door kaarsen en met ligstoelen beschikbaar voor de vroege vogels.

PROGRAMMA

Ad Primam
Hymnus-Iam lucis orto sidere (Premonstratenzer Antifonarium, Abdij van Grimbergen)
De traditionele hymne voor de prime werd in de kloosters elke dag gezongen rond zes uur ’s ochtends om God te loven bij het ochtendgloren en om de monniken en zusters toe te laten zich voor te bereiden op een dag van gebed, contemplatie en werk.

Processio
Sequentia-Victimae paschali crucem (Graduale van Deventer, Kruisherenklooster, Sint- Agatha)
Sequentia-Salve lignum crux vitale (Graduale, Kruisherenklooster, Sint- Agatha)
Deze twee sequenties zijn gebaseerd op de bekende melodieën van Victimae paschali laudes en Verbum bonum et suave, maar hun teksten zijn verbonden met de verering van het Heilige Kruis, die zo dierbaar is voor de orde van de Kruisheren. De muziek komt uit het spectaculair mooie graduale van Deventer.

Ad Missam
Jean Mouton Missa Tua est Potentia* (Illustere Lieve Vrouwe Broederschap, ‘s Hertogenbosch MS 155)
Deze prachtige polyfone mis staat in een van de handschriften die Zwanenbroederschap in het begin van de XVIe eeuw bestelde en dat zij nog steeds bewaren.
Kyrie, Gloria
Alleluia-O virgo clarens (Graduale, Clarissenklooster Bamberg)
Dit jubelende alleluia viert de heilige Clara en gebruikt verschillende woordspelingen op haar naam (clarens, praeclaris, clara / stralend, uitstekend, helder …)
Credo, Sanctus
Pater noster
De bekende melodie van het Onze Vader laat u duidelijk horen hoe polyfonie geïmproviseerd werd op het gregoriaans, een praktijk die de zangers van de Cappella Pratensis vandaag voor u recreëren.
Agnus Dei

Ad Magnificat
Antiphona ad Magnificat-Hodie gloriosus pater Augustinus (Premonstratenzer Antifonarium, Abdij van Tongerlo)
Deze glorieuze antifoon uit het prachtige Antifonarium van Tongerlo eert de heilige Augustinus, wiens regel gevolgd wordt door de Norbertijnen.
Magnificat (Illustere Lieve Vrouwe Broederschap, ‘s Hertogenbosch MS 158)
Voor het Magnificat, het Loflied van Maria, keren we terug naar de polyfone bronnen die besteld en bewaard werden door de Zwanenbroeders in ’s Hertogenbosch. Dit werk is van een anonieme componist, maar gezien de schoonheid van de muziek beschouwen we hem als een “grand maître”.

Ad completorium
Hymnus-Te lucis ante terminum (Premonstratenzer Antifonarium, Abdij van Grimbergen)
Om onze kleine reis door het monastieke leven muzikaal af te sluiten, zingen we de hymne voor de Completen, of het nachtgebed, dat monniken en zusters zongen om de bescherming van de Heer te vragen tijdens hun slaap.

De duur van het concert is 1 uur. Na afloop bestaat de mogelijkheid om te genieten van een heerlijk ontbijt bij Relais Saint Martin, reservering: epicerie.dapina@gmail.com  

Cappella Pratensis

Opgericht in 1987, heeft het vocaal ensemble Cappella Pratensis zich gespecialiseerd in de polyfonie van de 15e en 16e eeuw. De naam verwijst naar de Latijnse vorm van “des Prez”, ter ere van Josquin des Prez, de componist die zich als onbetwiste meester van zijn tijd heeft gevestigd. Het repertoire van de groep staat in het teken van zijn muziek.

Het ensemble streeft ernaar de meesterwerken van het polyfone repertoire te laten  herleven door de muzikale omstandigheden uit de Renaissance na te benaderen: de zangers, verzameld rond een lessenaar, voeren partituren uit die genoteerd zijn in de oorspronkelijke, mensurale notatie vanuit een groot koorboek. De uitvoeringen van de Cappella Pratensis zijn ook gebaseerd op de originele principes, zoals de erkenning van het Gregoriaanse gezang als basis van de opkomende polyfonie, het primaat van een flexibele en horizontale melodische lijn, het modale systeem en de invloed van de taal op de interpretatie en de vocale techniek. Deze principes beogen geen authenticiteit, maar willen recht doen aan een repertoire dat beschouwd moet worden als een van de hoogtepunten van de westerse muziekcultuur.

Cappella Pratensis heeft opgetreden op gerenommeerde festivals en concerten in heel Europa (Utrecht Early Music Festival, Regensburg Festival, Flanders Festival, York Early Music Festival, …) en heeft tournees gemaakt in Noord-Amerika en Japan. Het ensemble heeft een tiental CD’s opgenomen en ontving de prestigieuze Diapason d’Or voor zijn opname van Ockeghems Missa Mi-mi.

Cappella Pratensis is een structurele partner van de Alamire Foundation, Internationaal centrum voor de studie van Muziek in de Lage Landen (Universiteit van Leuven).

https://www.cappellapratensis.nl/nl/